![Η Παλιά Καστανιά των Σερβίων από ψηλά [video Tovoion Tv]](http://koinepsv.gr/wp-content/uploads/2019/07/kastania-190x122.jpg)
Την περιπατητική διαδρομή από το καταφύγιο της Δεσκάτης στη Βουνάσα μέχρι την Ελάτη (4ωρη) και την επίσκεψη στο γεωπάρκο των Μπουχαριών στο Μικρόβαλτο, περιελάμβανε το πρόγραμμα του Σαββάτου 30 Μαρτίου 2019 για την Πεζοπορική Ομάδα του Αμαρουσίου της Αθήνας.
Οι εκδρομείς έδειξαν ευχαριστημένοι και εντυπωσιασμένοι, τόσο από την ορεινή διαδρομή της Βουνάσας προς την Ελάτη, όσο και από τους γεωλογικούς σχηματισμούς του γεωπάρκου.
ΥΓ. (Θα το …επαναλαμβάνουμε σε κάθε σχετική μας ανάρτηση):
Οι γνωστές …παρατηρήσεις από τους επισκέπτες του γεωπάρκου. Εικόνα εγκατάλειψης (δυστυχώς). Ελλιπής σήμανση προς την περιοχή, κακή κατάσταση των περιπατητικών διαδρόμων -ξεκολλημένες πλάκες στα σκαλοπάτια, ετοιμόρροπα ξύλινα κάγκελα-, μη λειτουργία WC. Μεταξύ σοβαρού και αστείου έθεσαν στη διάθεσή μας και 60 (όσοι και οι εκδρομείς) υπογραφές διαμαρτυρίας για την επίλυση των προβλημάτων…
Αν και είμαστε προ των εκλογών, πάλι τίποτε…
από το mikrovalto.gr
ΚΑΘΑΡΙΟΣ (ΣΕΡΒΙΑ)
“Η πηγή με το πεντακάθαρο νερό που αναβλύζει από το έδαφος”
Σε μια τοποθεσία που βρίσκεται ανάμεσα στην ακρόπολη του κάστρου των Σερβίων και την παλιά Λαβανίτσα.
Το νερό ξεκινάει την πορεία του ακολουθώντας μια ονειρεμένη διαδρομή συναντώντας ρέματα , με τα οποία ενώνεται και καταλήγει στο φαράγγι των Σερβίων, τη Χούνη.
Φτάνει κάποιος μέχρι εκεί, είτε κατεβαίνοντας από το δασικό δρόμο Παλιάς Καστανιάς –Παλιάς Λάβας, ή από το χωματόδρομο πίσω από τον πύργο του κάστρου με κατεύθυνση προς την περιοχή Μπάρες. Αυτή η δεύτερη διαδρομή είναι πανέμορφη αφού γίνεται μέσα από πυκνό πευκόφυτο δάσος και έχει πλέον σημάδια που σε οδηγούν εύκολα στην πηγή.
Υπάρχει και η εναλλακτική πορεία από τη Δέση , την αρχή δηλαδή της Χούνης και πηγαίνοντας αντίστροφα στη ροή του ρυακιού, οδηγήστε ξανά στον Καθάριο, με πρόσφατη επίσης σήμανση.
Δίπλα στη πηγή υπήρχε και λειτουργούσε παλιά ο νερόμυλος του Μαντζιάρη, καθώς επίσης γεωργοί και κτηνοτρόφοι, ευεργετημένοι απ τα πλούσια νερά.
Το μυστικό όμως κρύβεται απ το σημείο που αρχίζει η κλίση να γίνεται λίγο απότομη. Εκεί το ταξίδι του ρυακιού με το κρυστάλλινο νερό περνά από καταπράσινες δασωμένες πλαγιές , άγριες ρεματιές και πολλούς όμορφους καταρράκτες .Ο μεγαλύτερος απ αυτούς έχει ύψος 12-14 μέτρα περίπου.
Ένας καλά φυλαγμένος παράδεισος. Δίπλα σε λεύκες(καβάκια), φτέρες, πουρνάρια και κέδρα. Συνεχίζοντας η εικόνα αλλάζει και δεν μπορείς να μη θαυμάσεις το γεωφυσικό φαινόμενο που προήλθε απ τη διάβρωση του εδάφους. Απίθανα γεώμορφα σχήματα που προκαλούν δέος. Μια καλά κρυμμένη έκπληξη.
Ωραίο τοπίο να διαλέξει κανείς και για ένα αλησμόνητο πικ νικ .
Ο βαθμός δυσκολίας μικρός και γενικά βατή περιπλάνηση για όλους, εκτός από τα παιδιά.
Απολαύστε φύση….
από το Σερβίων Φρουρός
Ανεβαίνουμε βόρεια και τριγυρνάμε σε τέσσερα γραφικά χωριά της Μακεδονίας, ανακαλύπτουμε τις ομορφιές τους, μυρίζουμε τα αρώματά τους και τα γνωρίζουμε απ’ άκρη σ’ άκρη.
Νυμφαίο Φλώρινας
Το αρχοντικό αυτό βλαχοχώρι απέχει περίπου 60 χιλιόμετρα από την πόλη της Φλώρινας, είναι σκαρφαλωμένο σε υψόμετρο 1.350 μέτρων και οι ταξιδιωτικοί οδηγοί χαρακτηρίζουν ως ένα από τα δέκα ομορφότερα χωριά της Ευρώπης. Όσοι δελεαστούν από αυτό τον τίτλο και το επισκεφτούν, μόνο κερδισμένοι μπορούν να βγουν με το δάσος οξιάς που το περικλείει, τα λιθόστρωτα μονοπάτια του, τα πέτρινα σπίτια, το τοξωτό ξύλινο γεφυράκι που ενώνει δύο από τα εντυπωσιακότερα αρχοντικά του χωριού και τη μικρή, γραφική, πλακόστρωτη πλατεία. Μέσα Νυμφαίο, τα λιγοστά ταβερνάκια και εστιατόρια θα σας δώσουν την ευκαιρία να μιλήσετε με τους ντόπιους και να δοκιμάσετε κυρίως τοπικές, παραδοσιακές συνταγές με βάση το κρέας αλλά και τα φρέσκα ζυμαρικά και κυνήγι. Στην περιοχή δραστηριοποιείται και ο Αρκτούρος, οικολογική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1992, για την προστασία της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος. Πού να μείνετε: Στο πετρόκτιστο ξενοδοχείο Manis με παραδοσιακά επιπλωμένα δωμάτια και θέα στο γύρω δάσος με οξιές, από 65 ευρώ τη βραδιά.
Απέχει 33 χλμ. από την Κοζάνη και αποτελεί μια γραφική βάση για να εξερευνήσετε τη γύρω περιοχή και τις ομορφιές της. Η μικρή πόλη του Βελβεντού βρίσκεται στους πρόποδες των δυτικών Πιερίων, σε μια πανέμορφη τοποθεσία, δίπλα στην τεχνητή λίμνη Πολυφύτου που σχηματίζει ο Aλιάκμονας, σε υψόμετρο 470 μέτρων. Εκεί σας περιμένουν γραφικές γειτονιές για να τις εξερευνήσετε, πετρόκτιστα αρχοντόσπιτα, ολάνθιστοι κήποι, νεότερες κατοικίες, μικρές πλατείες, πηγάδια, ενώ σημαντικά μνημεία του Βελβεντού αποτελούν οι ιεροί ναοί που σώζονται μέχρι σήμερα. Στην είσοδο του οικισμού του Αγίου Μηνά θα βρείτε και τον ομώνυμο ναό, ο οποίος είναι ο παλιότερος και χρονολογείται κατά τον 12ο αιώνα μ.Χ. Οι λάτρεις του κρασιού αξίζει να επισκεφτούν τα οινοποιεία της περιοχής και να δοκιμάσουν εκλεκτό κρασί (Καμκούτη, Βογιατζή, Ζανδέ κ.λπ) κι αν βρεθείτε ως εκεί, πρέπει να βγείτε παραέξω, αφού στα 2,5 χλμ. από το Βελβεντό, βρίσκεται το φαράγγι των Εννιά Πιερίδων Μουσών ή αλλιώς … το «Σκεπασμένο». Εκεί πρέπει να είστε έτοιμοι να αντικρύσετε ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, με καταρράκτες, φυσικές λιμνούλες, πλατάνια, παγωμένες πηγές και τόσο πλούσια βλάστηση που θα χορτάσει το μάτι και θα τελειώσει η μνήμη της φωτογραφικής σας μηχανής. Πού να μείνετε: Στο Hotel Katafigi στον υψηλότερο λόφο του Βελβεντού από 45 ευρώ.
www.wikipedia.orgΆνω Πορόια Σερρών
Ιστορία και γραφικότητα, σε μια περιοχή σπάνιας φυσικής ομορφιάς, στους πρόποδες του όρους Μπέλλες και σε απόσταση αναπνοής από την όμορφη λίμνη Κερκίνης, τα Άνω Πορόια Σερρών θα σας μεταφέρουν σε έναν οικισμό με έντονα χαρακτηριστικά της μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, που έφεραν οι βλαχόφωνοι Έλληνες από την Ήπειρο και Δυτική Μακεδονία. Στα αξιοθέατα της περιοχής εντάσσονται τα καλντερίμια των «μαχαλάδων», το αισθητικό δάσος με πλατάνια, τα αγιογραφημένα ξωκλήσια των Αγίων Γεωργίου και Δημητρίου. Μπορείτε να επισκεφτείτε τα Άνω Πορόια όλο το χρόνο, με κάθε εποχή να αφήνει το δικό της έντονο χρώμα. Κι αν είστε πιο δραστήριοι, οι επιλογές σας είναι αρκετές, αφού μπορείτε να επιδοθείτε στην πεζοπορία την ιππασία, την ορειβασία, ή ακόμη και να κάνετε διαδρομές με 4Χ4 αν διαθέτετε ή οργανωμένη βαρκάδα στη λίμνη. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε μεζέδες αγριοβούβαλου στην πλατεία του χωριού. Πού να μείνετε: Στο αρχοντικό Βιγλάτορας σε κεντρική τοποθεσία στο χωριό, το οποίο περιβάλλεται από πράσινο και προσφέρει όμορφα διακοσμημένα καταλύματα, από 60 ευρώ τη βραδιά.
Παλαιός Άγιος Αθανάσιος
Λέγεται «παλαιός», καθώς τη δεκαετία του ‘80 εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους που μεταφέρθηκαν στο νέο οικισμό του Αγίου Αθανασίου που δημιουργήθηκε πολύ κοντά. Ο «παλιός», όμως, είναι αλλιώς και λόγω της ομορφιάς του, αλλά και του χιονοδρομικού κέντρου του Καϊμακτσαλάν, έχει ξαναζωντανέψει και έχει ανακηρυχθεί διατηρητέος. Βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τα σύνορα της Ελλάδας με την Π.Γ.Δ.Μ., χτισμένος σε υψόμετρο 1.200 μέτρων στις πλαγιές του όρους Καϊμάκτσαλαν (του τρίτου ψηλότερου βουνού της Ελλάδας) και βόρεια της λίμνης Βεγορίτιδας και διαθέτει πολλές μοντέρνες ταβέρνες και καφετέριες, αλλά και σύγχρονους ξενώνες για τη διαμονή σας, ενώ απέχει μόλις 30 χλμ. από την Έδεσσα και 120 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη. Είναι γνωστός και ως «πέτρινο χωριό» λόγω της μακεδονικής αρχιτεκτονικής του με βασικά χαρακτηριστικά την πέτρα, το ξύλο και πολύ λιγότερο το μέταλλο και την ακανόνιστη γεωμετρική οργάνωση του χώρου. Στις ζεστές ταβέρνες του σας περιμένουν μακεδονίτικες γεύσεις, εκλεκτά τυροκομικά προϊόντα και ντόπια κρέατα, όπως ζαρκάδι, αγριογούρουνο ή γουρουνόπουλο κι αν θέλετε μετά να «κάψετε» ό,τι φάγατε, η πεζοπορία, το χιονοδρομικό, η ιππασία, η ορειβασία και η κωπηλασία στη λίμνη Βεγορίτιδα είναι μερικές από τις επιλογές σας. Πού να μείνετε: Στον πετρόκτιστο ξενώνα Πατρικό που βρίσκεται σε απόσταση 15χλμ. από το χιονοδρομικό κέντρο του Καϊμακτσαλάν, από 60 ευρώ τη βραδιά.
Πριν από αρκετά χρόνια υποψήφιος βουλευτής στην Κοζάνη έταζε στους γηγενείς πως θα τους φέρει… θάλασσα, αρκεί να τον ψηφίσουν. Βεβαίως, ο ίδιος δεν έγινε ποτέ βουλευτής και η Κοζάνη
δεν απέκτησε ποτέ θάλασσα! Μπορεί ο νομός Κοζάνης αλλά και οι υπόλοιποι τρεις νομοί της Δυτικής Μακεδονίας (Γρεβενών, Φλώρινας, Καστοριάς) να μην βρέχονται από θάλασσα, διαθέτουν όμως όλα τα “προσόντα” για να αποτελούν ελκυστικό τουριστικό προορισμό, όλες τις εποχές του χρόνου. Ομολογουμένως όμως, υπάρχει μια ιδιαίτερη σχέση με τον… Χειμώνα. Ακολουθεί παρουσίαση του τουριστικού προφίλ της περιοχής, όπως αυτή φιλοξενείται στο περιοδικό ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ του ΑΠΕ-ΜΠΕ που κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Ζεστά ρούχα, γάντια, σκούφους, κασκόλ, αντιολισθητικές αλυσίδες (ποτέ δεν ξέρεις τα κέφια του καιρού), πέδιλα του σκι, καλή παρέα, καλή διάθεση, γαστρονομική φιλομάθεια και μια καλή φωτογραφική μηχανή και είσαι έτοιμος για ολιγοήμερη ή πολυήμερη χειμερινή απόδραση στις ομορφιές της Δυτικής Μακεδονίας. Μιας περιοχής που την “αγαπά” ιδιαίτερα ο χειμώνας και αξίζει να επισκεφθείτε. Βεβαίως, αυτοί που ζουν στους τέσσερις νομούς της Περιφέρειας (Κοζάνης, Γρεβενών, Φλώρινας, Καστοριάς) γνωρίζουν καλά πως ο τόπος προσφέρεται για κάθε εποχή του χρόνου, με φυσικές ομορφιές που μπορούν να καλύψουν τα γούστα κάθε ταξιδιώτη, εκτός όσων προτιμούν τη… θάλασσα, γιατί μόνο αλμυρό νερό δεν βρίσκεις στην περιοχή.
Στα τουριστικά… προσόντα της Δ.Μακεδονίας περιλαμβάνονται: τρία χιονοδρομικά κέντρα (Βασιλίτσας, Πισοδερίου, Βιτσίου), δύο εθνικοί δρυμοί (Πρεσπών και Βάλιας Κάλντα), όμορφα παραδοσιακά χωριά, πετρόχτιστα γεφύρια, ποτάμια με γνωστότερο τον μεγαλύτερο ποταμό της χώρας, τον Αλιάκμονα, αρκετές λίμνες ανάμεσά τους, της Καστοριάς, η Βεγορίτιδα στο Αμύνταιο που αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη της χώρας και η τεχνητή λίμνη Πολυφύτου (Σέρβια Κοζάνης), που “φιλοξενεί” μία από τις μακρύτερες γέφυρες των Βαλκανίων. Σ΄αυτά προστίθεται και η Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης, μία από τις μεγαλύτερες και ιστορικές της χώρας, στον πλούτο της οποίας περιλαμβάνεται η δωδεκάφυλλη “Χάρτα του Ρήγα”.
Το περιοδικό ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ επιχειρεί μια σύντομη παρουσίαση της περιοχής με ξεναγό τον αναπληρωτή προϊστάμενο του Τμήματος Τουρισμού της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, Θανάση Παπαδημητρίου.
ΚΟΖΑΝΗ
Ο Νομός Κοζάνης αποτελεί διοικητική και οικονομική πρωτεύουσα της Περιφέρειας. Είναι πατρίδα του κρόκου (του ελληνικού σαφράν) και ενεργειακή καρδιά της χώρας, κάτι που βεβαιώνουν οι ουκ ολίγες μονάδες της ΔΕΗ που λειτουργούν στο νομό. Με ορμητήριο την πόλη της Κοζάνης ή κάποιο παραδοσιακό χωριό, οι επισκέπτες μπορούν: Να κάνουν βόλτα στη λίμνη Πολυφύτου απολαμβάνοντας τη θέα είτε από το χωριό Νεράιδα, είτε από τη γέφυρα μήκους 1.372μ που διατρέχει τη λίμνη, να επισκεφθούν το βυζαντινό «Κάστρο» των Σερβίων και τον γνωστό για τα ροδάκινα και τα κρασιά του Βελβεντό, να οργανώσουν εξορμήσεις προς τον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο Αιανής, τα παλαιοντολογικά μουσεία Πτολεμαϊδας και Σιάτιστας και τα εντυπωσιακά “Μπουχάρια” ή “Νοχτάρια” (στο Μικρόβαλτο) που αποτελούν φυσικούς σχηματισμούς που προήλθαν από διάβρωση του εδάφους εδώ και 70.000 χρόνια. Στα must του νομού περιλαμβάνεται και μια επίσκεψη στο αρχοντοχώρι της Δ.Μακεδονίας, την όμορφη Βλάστη. Αυτό που πρέπει οπωσδήποτε να βιώσει κανείς είναι η Κοζανίτικη αποκριά, έθιμο με έντονα “Διονυσιακό” χαρακτήρα. Την τελευταία νύχτα του καρναβαλιού (φέτος πέφτει 10 Μαρτίου), στις γειτονιές της πόλης ανάβουν οι Φανοί” (μεγάλες φωτιές). Γύρω τους στήνεται χορός με αρχαϊκά, σατυρικά χαρακτηριστικά. Ξεφάντωμα με κρασί και κοζανίτικα κιχιά, αθυρόστομα τραγούδια και χάλκινα “γεμίζουν” τη χειμωνιάτικη νύχτα.
ΓΡΕΒΕΝΑ
Ελκυστικός χειμερινός ορεινός προορισμός. Ψηλά βουνά, πυκνά δάση, ποτάμια, χείμαρροι και μια πανέμορφη φύση προσκαλούν τον επισκέπτη σε ένα μοναδικό ταξίδι αισθήσεων και εμπειριών. Στα ατού της περιοχής, η «Βάλια Κάλντα», ένας από τους σημαντικότερους Εθνικούς Δρυμούς της Ελλάδας. Απλώνεται στην οροσειρά της Πίνδου, στα όρια των νομών Γρεβενών και Ιωαννίνων.
Στις πλαγιές της Πίνδου βρίσκονται χτισμένα υπέροχα παραδοσιακά χωριά. Εκεί καταλύουν πολλοί από τους επισκέπτες του Εθνικού Χιονοδρομικού Κέντρου Βασιλίτσας. Το χιονοδρομικό κέντρο διαθέτει εξοπλισμένο σαλέ, οκτώ αναβατήρες και 16 πίστες συνολικού μήκους 16 χλμ. (ανάμεσά τους και η μεγαλύτερη πίστα στην Ελλάδα, με μήκος 3.860μ.). Δύο πίστες είναι φωτιζόμενες προσφέροντας τη δυνατότητα για νυχτερινό σκι.
Άλλη επιλογή αποτελούν οι εξορμήσεις στα Μαστοροχώρια, οικισμοί με πέτρινα κτίσματα εξαιρετικής αρχιτεκτονικής και τοξωτά γεφύρια ενώ για τους λάτρεις της αδρεναλίνης και των off road διαδρομών οι δύσβατοι χωματόδρομοι, το χιόνι και η λάσπη αποτελούν μια τεράστια πρόκληση.
Στο μεταξύ, τα Γρεβενά αποκαλούνται «χώρα των μανιταριών». Όχι άδικα καθώς εκεί φύονται περισσότερα από 1.300 είδη μανιταριών προσφέροντας στους επισκέπτες τη χαρά να αποκτήσουν μοναδικές γαστρονομικές μανιταρο-εμπειρίες. Την ίδια ώρα, κρεατικά από κοπάδια ελευθέρας βοσκής, μαγειρευτά, ψητά στα κάρβουνα ή στη σούβλα, παραδοσιακές πίτες, χυλοπίτες και τραχανάς, εξαιρετικά τυροκομικά προϊόντα και ντόπιο κρασί, προσφέρουν το δικό τους μερίδιο στη γαστρονομική πανδαισία.
ΚΑΣΤΟΡΙΑ
Αρχοντική πόλη της Μακεδονίας. Μια από τις ομορφότερες της Ελλάδας. Χτισμένη αμφιθεατρικά, πάνω σε στενή χερσόνησο, καθρεφτίζεται στα νερά της λίμνης Ορεστιάδας.
“Ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσετε την πόλη και να νιώσετε την αύρα της είναι” λέει ο κ.Παπαδημητρίου, “είναι να κάνετε τον μικρό γύρο της λίμνης, μια μαγευτική διαδρομή μέσα από παρόχθια δάση από οξιές και θεόρατα πλατάνια”.
Η Καστοριά με τον αρχιτεκτονικό της πλούτο αποτελεί ένα υπαίθριο μουσείο. Αξίζει να επισκεφθεί κανείς την παλιά συνοικία Ντολτσό, με τα μεγαλοπρεπή αρχοντικά του 17ου και 18ου αι. και το Απόζαρι με την αριστοκρατική ατμόσφαιρα, τις περίτεχνες βυζαντινές εκκλησιές και τα όμορφα αρχοντικά, χαρακτηριστικά δείγματα μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής. Διάθεση και χρόνο να έχει κανείς καθώς σ΄αυτά που αξίζει να επισκεφθεί περιλαμβάνονται: Περισσότερες από 60 βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησιές, Μουσείο Βυζαντινής Τέχνης, Πρότυπο Ενυδρείο, το μεγαλύτερο γλυκού νερού των Βαλκανίων και το Δισπηλιό (7 χλμ ΝΑ της Καστοριάς) με τον πασσαλόκτιστο προϊστορικό λιμναίο οικισμό που χρονολογείται από το 5.000 π.Χ.
Για μια ξεχωριστή ορεινή εμπειρία μπορεί κανείς να επισκεφθεί:
-Το πανέμορφο Νεστόριο (22 χλμ από την Καστοριά) στις όχθες του Αλιάκμονα. Αποτελεί καταφύγιο προστασίας της καφετιάς αρκούδας και κύρια πύλη εισόδου στην οροσειρά του Γρά??ου.
-Το χωριό Νόστιμο (17 χλμ. ΝΔ της Καστοριάς) με το απολιθωμένο δάσος ηλικίας 20 εκατομμυρίων χρόνων.
-Τα Κορέστεια χωριά στα βόρεια του νομού, έρημα σήμερα τα πιο πολλά. Ξεχωρίζουν για τη μοναδική ατμόσφαιρα και τα πλινθόκτιστα σπίτια.
Στο μεταξύ, κοντά στο γραφικό χωριό Πολυκέρασος, σε απόσταση 22χλμ από την πόλη της
Καστοριάς, βρίσκεται το χιονοδρομικό κέντρο του Συλλόγου Χιονοδρομίας Καστοριάς, σε υψόμετρο 1800μ.
ΦΛΩΡΙΝΑ
Η “ρομαντική μούσα” του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Ένα μοναδικό τοπίο που -μεταξύ άλλων- περιλαμβάνει: έξι πανέμορφες λίμνες (Βεγορίτιδα, λίμνη των Πετρών, Ζάζαρη, Χειμαδίτιδα, Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα), παραλίμνια χωριά όπως οι Ψαράδες (χτισμένοι σε ένα φυσικό φιόρδ της λίμνης) και ο Άγιος Γερμανός (το μεγαλύτερο των Πρεσπών), το περίφημο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου (φιλοξενεί τη βασιλική του Αγίου Αχιλλείου, χτισμένη από τον Βούλγαρο αυτοκράτορα Σαμουήλ στα τέλη του 10ου αι.) και το χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας στο Πισοδέρι (19 χλμ. από τη Φλώρινα, σε υψόμετρο 1.600-1.900 μ). Και βεβαίως μια όμορφη πρωτεύουσα, τη ρομαντική Φλώρινα, πόλη που τη χαρακτηρίζει ο ποταμός Σακουλέβας και προσφέρεται για υπέροχες χειμωνιάτικες βόλτες, με τα θαυμάσια εκλεκτικιστικά κτήρια των αρχών του 20ού αι, το Αρχαιολογικό Μουσείο, την Πινακοθήκη, όπου εκτίθενται έργα Φλωριναίων καλλιτεχνών, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το σπίτι του Βογιατζή όπου γυρίστηκαν σκηνές της ταινίας «ο Μελισσοκόμος», τις εγκαταλειμμένες παλιές φυλακές και το τουρκικό λουτρό (χαμάμ).
Η Φλώρινα, πέραν των άλλων, αποτελεί σύμφωνα με τον κ.Παπαδημητρίου και παράδεισο των γαστρονόμων. Σε όλη την περιοχή υπάρχουν πολυβραβευμένα εστιατόρια υψηλής γαστρονομίας, παραδοσιακές ταβέρνες με εξαιρετικά τοπικά προϊόντα. Στην περιοχή του Αμυνταίου όπου κυριαρχεί η ερυθρή ποικιλία του Ξυνόμαυρου βρίσκονται μερικά από τα κορυφαία οινοποιεία της χώρας.
Το Νυμφαίο
Ένα όνειρο σμιλεμένο από πέτρα και χρόνο στην ανατολική πλαγιά του Βιτσίου και σε υψόμετρο 1.346 μ., το Νυμφαίο, αποτελεί παραδοσιακό διατηρητέο οικισμό που περιβάλλεται από δάσος οξιάς. Συγκαταλέγεται στα δέκα ομορφότερα χωριά της Ευρώπης. Είναι υπέροχο όλες τις εποχές του χρόνου, όμως όταν το χιόνι καλύπτει τα πάντα, το τοπίο μετατρέπεται σε σκηνικό παραμυθιού. Στο χωριό λειτουργεί και φάρμα αλόγων – σχολή ιππασίας. Οποιος θέλει μπορεί να κάνει ιππασία (ακόμη και πάνω σε χιόνι) αν το επιτρέπει ο καιρός. Τέλος, στην περιοχή δραστηριοποιείται και η γνωστή περιβαλλοντική οργάνωση “ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ” (www.arcturos.gr) με το περιβαλλοντικό κέντρο ενημέρωσης για την καφέ αρκούδα και το λύκο.
Μπάμπης Γιαννακίδης
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Πηγή: e-ptolemeos.gr
Οι πελεκάνοι ξεθάρρεψαν, έγιναν φιλαράκια με τους ψαράδες μπαμ μπαμ. Γέμισε η λίμνη γουλιανούς, πεταλούδες και πρίκια, έχουν όφελος. Το ’74 ξεκίνησε η ιστορία. Ο Αλιάκμονας δεσμεύτηκε στην τεράστια λεκάνη, με ένα φράγμα στο χωριό Πολύφυτο. Ετσι έγινε η λίμνη.
40 χρόνια. Αγνώριστος ο τόπος. Μαζί και η μοίρα του. Από κοιλάδα λίμνη, και οι αγρότες άφησαν τις αξίνες κι έπιασαν τα δίχτυα, εμπλουτίστηκαν τα νερά με γόνους, βγαίνουν τώρα τα τελάρα φίσκα. Οχι πως άφησαν τη γη. Ονομαστά σταφύλια δίνουν κρασί εκλεκτό και το καλοκαίρι μοσχοβολά ο τόπος από τα πιο νόστιμα ροδάκινα της Ελλάδας.
Της ΔΕΗ είναι η λίμνη. 400 εκατομμύρια κιλοβατώρες τον χρόνο παράγει ο υδροηλεκτρικός σταθμός, λες για να πάρει άφεση για τους γειτονικούς ΑΗΣ. Σε αντιδιαστολή με τα λιγνιτωρυχεία απλώνει εκατοντάδες εκατομμύρια κυβικά νερό για πότισμα και ενέργεια, για να ‘χει να χορταίνει
και το μάτι ομορφιά κι αντανακλάσεις, να ‘χουν κι οι δραστήριοι τύποι πεδίο δράσης.
Γιατί πρόλαβε και εξελίχθηκε και σε νούμερο ένα λίμνη για σκι και κωπηλασία, βλέπεις. Θα σ’ τα πει όλα ο δραστήριος ναυτικός όμιλος Κοζάνης. Εχει στήσει το τσαρδάκι του πλάι στη λίμνη και στη μαρίνα και συμβάλλει τα μέγιστα στην ανάδειξη του τόπου.
Μαζεύτηκε έτσι κόσμος. Μαζεύτηκαν και πουλιά. Καθαρά νερά, άφθονη τροφή κι ένα απίθανο φυσικό περιβάλλον τριγύρω. Τι άλλο να ζητήσουν; Τα πουλιά. Οι άνθρωποι θέλουν πάντα κάτι περισσότερο. Το έχουν. Ενα βουνό θαύμα κατ ‘αρχάς, τα Πιέρια. Να δεις δάση εκεί πάνω, οξιές, καστανιές, έλατα, πλατάνια, να δεις καταρράκτες και ρεματιές να λες πού κρύβονταν τέτοια βουνά τόσα χρόνια…
Εχουν και μπόλικη ιστορία και γεωλογικά φαινόμενα και τα απαιτούμενα αξιοθέατα σε περίπτωση που η φύση δεν θεωρείται αρκετή. Εχουν και τα χωριά. Χωριά – «ορεινά καταφύγια» με λίγους κατοίκους και μπόλικη ατμόσφαιρα ή χωριά – παραλίμνια, ολοζώντανα. Γιατί οι άνθρωποι δεν φεύγουν από εδώ, ίσα ίσα έρχονται.
Και γιατί να φύγουν; Ετούτοι έχουν 74 τετραγωνικά χιλιόμετρα λίμνη για να ψαρεύουν ή να αθλούνται, έχουν τα χωράφια, έχουν τα βουνά, έχουν κέφι για δουλειά και όρεξη να διαφυλάξουν τον τόπο και τις παραδόσεις του, είναι και σε απόσταση μόλις 20-30 χλμ. από την Κοζάνη. Εσύ θα ‘φευγες ή… θα έρθεις;
Ο Μιστράς της Μακεδονίας
Σέρβια λέει θα πει φύλακες, από το λατινικό servus που σημαίνει φυλάττω. Ποιος φυλάει και τι θα το καταλάβεις πολύ πριν φτάσεις στο διοικητικό κέντρο της περιοχής. Η σπουδαία καστροπολιτεία, από τις ελάχιστες της Ελλάδας, κρέμεται στον λόφο από τον 6ο – 7ο αιώνα (επί αυτοκράτορα Ιουστινιανού ή Ηρακλείου) κι εποπτεύει τα πάντα. Τα πάντα όμως. Λίμνη, κωμόπολη, φαράγγια. Αυτό θα πει στρατηγικό σημείο. Και σε ένα σημαντικό πέρασμα βέβαια. Από τη Μακεδονία στη Θεσσαλία.
Επισκοπή από τον 9ο αιώνα, ο Μιστράς της Μακεδονίας, όπως αποκαλείται, πέρασε από χέρια Βυζαντινών, Βουλγάρων, Φράγκων, Σέρβων και Τούρκων και χωριζόταν στην Κάτω, την Ανω Πόλη και την Ακρόπολη.
Ιχνη τειχών, σπιτιών και υδραγωγείων, οι ναοί των Αγίων Θεοδώρων και των Αγίων Αναργύρων, κατανυκτικές σπηλαιοεκκλησιές, παρασύρουν σε ένα ταξίδι στον χρόνο, ωστόσο τις εντυπώσεις κλέβει η Βασιλική των Κατηχούμενων ή Σαράντα πόρτες, ο επισκοπικός ναός που παρά την ερειπιώδη του μορφή διατηρεί σπαράγματα τοιχογραφιών.
Ενα από τα ωραιότερα σπίτια του Βελβεντού
Τα πάντα είναι σε φάση αναστήλωσης και ανάδειξης και συνδέονται με έναν πλακόστρωτο περίπατο ιδιαίτερα απολαυστικό. Είναι που περνάς και πλάι από το περίφημο φαράγγι των Σερβίων. Εδώ να δεις ομορφιά. Υψώνονται τα βράχια επιβλητικά και παίρνουν μορφές αλλόκοτες. Παίρνουν και ονόματα· «Μαρμαρωμένος βασιλιάς», «αρκούδα», «μαρμαρωμένος δεσπότης»… Ευτυχώς που έχουν διαμορφώσει μια μικρή διαδρομή κατά μήκος του, αλλιώς δεν πλησίαζες ούτε για πλάκα. Εκτός κι αν ήσουν αναρριχητής.
Κεντρικότατα τα Σέρβια και πολλές οι επιλογές. Από εδώ μπορείς να κινηθείς νότια. Να πας στην Καστανιά, να δεις το γεφύρι και το λαογραφικό της μουσείο. Να εντοπίσεις την Παλιά Λάβα, το χωριό – φάντασμα που εγκαταλείφθηκε όταν το έδαφος άρχισε να υποχωρεί εξαιτίας του λατομείου της ΛΑΡΚΟ, το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου Σιάπκας μέσα στο δάσος, να πλησιάσεις τον Μικρόβαλτο και τον Τρανόβαλτο περνώντας από τα χωράφια του περίφημου κρόκου.
Αλλά προς τα εδώ θα έρθεις κυρίως για τα μπουχάρια μεταξύ Μικρόβαλτου και Λιβαδερού. Τα παρομοίασαν με το Grand Canyon και με τις «νεραϊδοκαμινάδες» της Καππαδοκίας, κι η αλήθεια είναι πως τέτοιο πράγμα δεν συναντάς αλλού στην Ελλάδα. Σαν πέτρινα μανιτάρια τα μπουχάρια (σημαίνει καμινάδες στην τοπική διάλεκτο), σαν πυραμίδες τα νοχτάρια, σε κάθε περίπτωση ένα εντυπωσιακό τοπίο και ένα καπρίτσιο του πετρώματος που σμίλεψε το νερό της βροχής και έχει μετατραπεί σε γεωπάρκο.
Ροδάκινα κι ελιές
4.000 άνθρωποι ζουν εδώ, μα οι κάτοικοί του επιμένουν να το λένε… χωριό. Κι αλήθεια ατμόσφαιρα χωριού αποπνέει το Βελβεντό. Με τα χαμηλά, ωραία του σπίτια, κάποια από τα οποία μακεδονίτικα, με τα πλακόστρωτά του, την πλατεία του και μια φύση γύρω του εκπληκτική. Και με τα χωράφια βέβαια μοιρασμένα σε αμπέλια, βραβευμένα ροδάκινα και μήλα.
Δύο συνεταιρισμοί αναλαμβάνουν την καλλιέργεια και διανομή των φρούτων και 3 οινοποιεία την οινική παράδοση. Αλλος θα σου πει για τις τουλούμπες Ζάνδε, άλλος για τον γυναικείο συνεταιρισμό, άλλος θα υπερηφανευτεί για τον Βελβεντιώτη πολεοδόμο της Αθήνας, Σταμάτη Κλεάνθη, όλοι όμως θα σου υποδείξουν τον βυζαντινό ναό του Αγ. Μηνά στην είσοδο του χωριού κι εκείνον του Αγ.Νικολάου πιο δίπλα.
Καλό είναι να μπεις στο εσωτερικό του για να δεις το παλαιότερο, όπως λέγεται, χρονολογημένο τέμπλο της Ελλάδας μα κι αν μείνεις απ’ έξω πάλι θα εντυπωσιαστείς, καθώς και οι εξωτερικοί τοίχοι είναι κατάγραφοι!
